Nederland: het onbegrensde ‘keuze-land’. Door Anneke de Jong
Nergens ter wereld heeft de mens zo veel vrije keuzes als in Nederland. Zo heb ik dat vroeger ervaren en ook wel met trots. Ons kleine landje liep hiermee toch maar mooi voorop in de wereldÂ
Mijn eerste twijfels kwamen toen ik voor het loket van mijn bank stond en een medewerker mij wees op een apparaat vlak bij de ingang.
‘Daar kunt u zelf uw gewenste bedrag intoetsen. Het geld komt dan vanzelf uit de gleuf daaronder.’ Ze zei het echt enthousiast alsof mij een ongekende mogelijkheid werd aangeboden.
‘Maar ik verkies persoonlijk contact’ zei ik, mijn taal als vanzelf aanpassend aan de belangrijke sfeer die het grote bankgebouw uitstraalde. Eigenlijk bedoelde ik gewoon: ik heb niet veel met apparaten om de eenvoudige reden dat ze niets terug zeggen en ik geacht word een sociaal wezen te zijn dat communiceert. Dat onderscheidt mij van andere zoogdieren, leerde ik ooit. Bovendien gaat zo’n apparaat nooit met mij in discussie als er iets niet klopt. Maar de balievrouw was onverbiddelijk. Ze voerde haar taak conform haar instructies perfect uit.
Terwijl ik destijds naar buiten liep met mijn voor het eerst door mijzelf gepinde geld overigens nog gewoon in mijn hand, schoot het mij te binnen dat niet lang daarvoor mij ongevraagd ook al een andere keuze was opgedrongen. Het loonzakje!
Elke laatste vrijdag van de maand kreeg ik hoogstpersoonlijk van de directeur het bruine langwerpige envelopje overhandigd met een meestal gezellig praatje over mijn verrichtingen van de afgelopen maand. Tussen neus en lippen door werd er dan ook nog altijd geïnformeerd naar mijn welbevinden bij de organisatie.
Goed! Ik kan zo nog wel even doorgaan. De tv-antenne moest van dak, de kabel kwam. Het treinkaartje verdween, de ov-chipkaart deed zijn intrede. Het buskaartje moest wijken voor de strippenkaart, enzovoorts.
En nu is het al zo ver dat we het bijna als normaal beschouwen dat we zelf onze bankzaken regelen. Misschien voelt u dat als een vrijheid. Je kunt immers zelf vanuit je luie stoel betalen. Ik denk daar anders over. Ik heb zoiets van: ‘ja hallo, dat is jullie werk! Zit ik hier een beetje in mijn vrije tijd jullie werk te doen.
Laatst was ik in een bouwmarkt. Ik had een nieuwe lamp nodig en in de folder stond er een die ik graag wilde hebben. Na een poos alle schappen te hebben doorzocht heb ik uiteindelijk toch maar de hulp van een verkoper ingeroepen. De meewarige blik in zijn ogen voor lief nemend als hij mij in één keer de gezochte lamp aanwijst. Maar tot mijn verbazing gebeurde dat niet. De door mij gezochte lamp was er niet. ‘Maar geen nood, mevrouw. Loopt u maar mee.’ Ik dacht nog naïef, lopen we nu het magazijn in? Ik ook?  Maar nee. Ik werd voor een apparaat gezet waar ik ‘oh zo gemakkelijk’, zelf de lamp kon bestellen. Toen ik hem vol ongeloof aanstaarde, begon hij mij te overtuigen dat ik toch wel een bofkont was door de keuze die de firma mij bood. Op zijn beurt keek hij mij aan als wereldvreemd wezen toen ik hem zei: ‘maar meneer dat is toch uw werk?‘
Waarom al die zwartgalligheid zult u denken?
Omdat mij nu weer een keuzevrijheid is ontnomen.
De afvalpas!
Met gezond verstand kan ik niet beredeneren wat hier het voordeel van zou moeten zijn. Ieder mens, ook ik, is in principe lui. Dat ontken ik niet. Dus waarom moet ik dan nu een extra handeling verrichten om mijn zakje vuil te deponeren in de daarvoor bestemde bak. De wethouder in ons dorp zei dat het daardoor goedkoper wordt. Waar heb ik dat eerder gehoord? O ja, bij alle hierboven genoemde onderwerpen. Ik geloof daar dus niet meer in. Al jaren scheid ik mijn huisvuil. Al vanaf het moment dat de eerste glascontainers, papierbakken nog maar mondjesmaat in Alphen aan den Rijn te vinden waren. En ja, daar fietste ik soms een behoorlijk eind voor om.
Ik zou dat dus nu in mijn portemonnee moeten voelen. Maar helaas, het enige wat ik voel, is dat ik nu ook nog de job van de vuilnisman aan het overnemen ben.
Maar wacht eens. Als ik het zo bekijk werk ik eigenlijk bij de gemeente Alphen aan den Rijn. Misschien krijg ik dan als ambtenaar ook een kerstpakket of een dertiende maand.
Dat is dan wel weer leuk.
©Anneke de Jong.
lees ook Loonslaaf of mazzelkont ?
Leuk geschreven en die 13e maand zou standaard moeten zijn!
Geniaal stuk en helemaal waar! Al blijft de digitale wereld fijn ;)
misschien een landelijke actie op touw zetten?
Haha Geweldig! We krijgen het steeds drukker inderdaad en dat kerstpakket en die 13e maand vind ik een gewldig idee!
Ja bizar al die grote veranderingen in best een korte tijd. Toch vind ik die digitale wereld wel fijn, maar ik zie genoeg mensen om mijn heen die deze interesse niet hebben en er ook van balen. De afvalpas ken ik niet, in Amsterdam gooien we afval in de containers bijna voor onze deur. Ideaal.
Helemaal waar! Iemand zei lang geleden al: élk nadeel heb z’n voordeel’. Hij heette Johan, geloof ik.
ik heb zo om dit stuk moeten lachen! Ik had het nog nooit zo bekeken, maar gelijk heb je ! We hebben er een heleboel werk bij gekregen. Wt dacht je van een gouden horloge na 25 trouwe dienst ?
Ja Felice, vroeger was je nog echt vrij wanneer je thuiskwam en de deur achter je sloot.
Ja, in Belgie is het niet beter hoor! Regeltjes maken om regeltjes te maken en goedkoper… Laat me niet lachen he!
Nee, het is eerder om te huilen
zo waar ! En heel mooi omschreven . en een 13e maand helemaal mee eens
Dank!
Wat is die afvalpas precies? Wat moet je nu doen wat eerst niet hoefde?
met een afvalpas kan je de vuilniscontainer openen. Dat is dus kaartje voor een display houden, wachten op ‘klik’, en dan mag je pas je vuil erin gooien.
Haha, de tijd dat een directeur je hoogstpersoonlijk een loonzakje overhandigde…Leuk! Ik heb dat nooit meegemaakt en zal het ook nooit meer meemaken ben ik bang ;)
Jammer Sandra, want het stimuleert wel de werkdrift. Directeuren zouden er hun voordeel mee kinnen doen.
Prachtig geschreven en zo waar, we doen het tegenwoordig allemaal zelf en nemen veel uit handen. Ik vind dat je minimaal die 13de maand moet ontvangen :)
Zo dat is een warm welkom op deze voor mij nieuwe site. Dank voor je suggestie. Van die 13de maand!
Anneke