Denk jij wel eens na over de zakdoek?
Overpeinzingen over de zakdoek.
Als dertienjarige las ik Oliver Twist, integraal en helemaal. Oliver Twist en ook alle andere werken van Dickens zijn heerlijk leesvoer voor pubers, maar hoe leuk ook, dat is een ander onderwerp.
Wat mij verbaasde tijdens het lezen was: dat Oliver, toen hij in de dievenbende verzeild raakte, zakdoeken moest stelen. Dat vond ik toch zo bizar! Een portemonnee dat kon ik volgen, maar een zakdoek!
Ik bedacht dat dat in die tijd wel deftig zou zijn geweest of zo… Ik zocht het nooit uit, maar het heeft me ook nooit helemaal los gelaten.
Vandaag besloot ik het uit te zoeken.
Over de zakdoek blijkt een wereld te ontdekken.
In de westerse wereld ontstond de zakdoek pas in de Renaissance, maar de meeste mensen bleven doen wat ze al eeuwen deden: ze snoten hun neus tussen hun vingers.
De zakdoek was een teken van rijkdom, ze werden versierd met kant en borduursels. Om te laten zien dat jij geen boerenpummel was, die zijn neus tussen zijn vingers snoot, lieten de rijken zo’n zakdoek, zogenaamd achteloos uit hun zak bungelen…”Kijk mij”, zei zo’n zakdoek. “Ik ben zo deftig dat ik het me kan permitteren, zoiets smerigs als het snuiten van mijn neus, in een duur stukje textiel te doen”.
Dat had ik als dertienjarige dus al leuk door. De zakdoek als statusobject. Dat is nog iets anders dan een pakje Tempo!
Over zo’n belangrijk lapje textiel moet meer te melden zijn. Kijk nu eens wat een leuke wetenswaardigheden er over zakdoeken te vinden zijn:
In Frankrijk werd het heel mooi een pleuvoir genoemd Een zeg maar “huildoek “
Italië kent nog mooiere namen fazoletti ricamato (ricamato = geborduurd) en drapeselli of pannetti da naso (da naso = voor de neus) Klinkt toch fraai, niet? De Italiaanse vrouwen kenden ook Fazoletti decoratieve doekjes voor modieuze vrouwen uit die tijd. Dus niks neus in snuiten. Ook op schilderijen uit de 15e eeuw komen vaak zakdoeken voor. Kijk maar eens goed als je voor zo’n oud schilderij staat.
De dat lapje burgert in…
Pas in de 20ste eeuw burgert de zakdoek, of eigenlijk de neusdoek in en kennen we een keur aan zakdoekjes. Grote stevige herenzakdoeken. Exemplaren met een ruit of tenminste een geruite rand. Of een wit pochetje, waarin nooit een neus gesnoten werd, maar waar hooguit een bril mee werd opgepoetst. Ik zie het mijn opa nog doen. Oma’s hadden ook zakdoeken, met een bloemetje. Die van mijn oma rook naar lavendel. Je had kinderzakdoekjes met Roodkapje erop en grote boerenzakdoeken.
Met een zakdoek werden de boten met immigranten naar Australië uitgezwaaid.
Een galante jongeman spreidde de zijne uit, zodat de jongedame, die zijn hart gestolen had, een droge bips hield als ze op een grasveldje gingen zitten.
Er valt over de zakdoek zoveel te vertellen….
Dat alles zijn we verloren met de komst van het papieren zakdoekje. Samen met bergen wasgoed, dat dan weer wel.
Het hindert niet, maar een beetje jammer is het wel. Want waar drogen wij dames prettiger onze tranen mee af, dan met een grote fris gestreken mannen zakdoek?
lees ook Vegen, veegde geveegd
Met dank aan https://hart.amsterdam/nl/page/4457
Ik ben eerlijkgezegd ook meer van de papieren zakdoekjes… behalve in mijn haar
daar vind ik zo’n ouderwetse boeren zakdoek juist wel superleuk voor!
Je brengt me op een idee :) papieren zakdoekjes in mijn haar :)
Ik denk altijd aan ouwe opaaaatjes! Haha. Mijn vriend gebruikt ze in bed.. Ja….. Tenminste om dan zijn neus in de ochtend ff te snuiten. Ik heb het niet op die gekke dingen.. Vind het een smerig iets….
Dat laatste vind ik mooi! Heerlijk zo’n mannenzakdoek die je wordt toegestoken als je verdriet hebt… Het maakt me weemoedig.
Mijn ouders hebben altijd nog een stoffen zakdoek op zak. Ik ga voor de tissues.
Wow, dit is een onderwerp waar ik echt nog NOOIT over nagedacht had .. Wel best leuke wistje-datjes! Ben echt gek van zo’n weetjes! Zelf gebruik ik eerder papieren zakdoekjes, omdat ze toch iets hygiënischer zijn op mijn werkplek.
Ik heb laatst nog een hele stapel zakdoeken voor mijn schoonvader gekocht. Zelf gebruik ik altijd papieren zakdoekjes maar vind die gekleurde zakdoeken wel een stuk vrolijker als je grieperig bent.
Nou wat grappig om te lezen. Ik heb hier dus nooit bij stilgestaan!
Ik ben niet zo van de zakdoeken. Maar leuk artikel
Ik gebruik eigenlijk nooit zakdoeken. Mijn moeder wel, dan trekt ze een gebruikte uit haar broek en krijg ik de rillingen
Zakdoekje leggen, niemand zeggen…. ;)
hahaha, daar had ik aan moeten denken
Zo’n zakdoek doet mij altijd aan mijn vader denken. Die had, waar hij ook ging, altijd zo’n mannenzakdoek bij zich!
oo jaa, die van mij ook!
Ik heb een paar van die prachtige bloemige zakdoeken nog van mijn oma. Maar meestal gebruik ik toch papieren zakdoekjes.
o wat leuk om dat nog te hebben!
Mijn vader heeft altijd een zakdoek in zijn zak en is eigenlijk best handig, maar jak ook weer zo vies. Ik zit er dus dubbel in
heel herkenbaar
Ik gebruik ook meestal een mannenzakdoek, de dames versies zijn meestal zulke niemendalletjes dat je het alsnog gerust tussen je vingers kan doen.
praktisch zijn die dames gevallen inderdaad niet…en ach gender is toch uit..