De Russen komen

Ik ben opgegroeid tijdens de koude oorlog, je hoorde toen vaak: “als de Russen komen!”

Wat daar precies mee bedoeld werd bleef altijd onduidelijk en bijna niemand geloofde ook echt dat de Russen zouden komen. Ik niet in ieder geval; ik vond die wapenwedloop met kans op ongelukken zoals Varkensbaai (bijna) veel gevaarlijker. In mijn ogen destijds waren de Amerikanen geen haar beter dan de Russen en met terugwerkende kracht denk ik dat ik destijds gelijk had. Reagan en Brezjnev waren aan elkaar gewaagd. Ik zou van beiden geen tweedehands auto hebben gekocht, maar ik achtte ze ook niet zo diep gezakt dat ze een kernoorlog zouden ontketenen.

Met de opvolgers van beide presidenten van de toen machtigste landen van de wereld werd het haantjes gedrag ook minder en daarmee naam de veiligheid in de wereld toe. Niemand riep nog dat de Russen zouden komen. Met het uiteenvallen van de Soviet-unie en de hereniging van beide Duitslanden leek een oorlog in Europa verder weg dan ooit.

De burgeroorlog in voormalig Joegoslavië was schokkend, maar niemand in West-Europa had het idee dat het kon escaleren tot oorlog in eigen land. De meeste mensen leefden al zo lang in vrede, dat oorlog iets van ver weg was geworden, ver weg in de tijd of ver weg in verre oorden. Oorlog kon in Europa niet meer bestaan. De steun voor defensiegelden nam dan ook zienderogen af, niet alleen bij geboren pacifisten zoals ikzelf. Defensie was een rechtse hobby geworden, waar de meeste weldenkende mensen niet aan mee wilden betalen.

Komen de Russen toch

De verandering begon in 1999 toen een oud KGB’er Vladimir Putin in Rusland aan de macht kwam. Al snel bleek dat we te maken hadden met een haantje van het ergste soort. Het bleef nog een poosje rustig, maar voor mij voelde het al snel dat de kans dat de Russen kwamen een stuk groter was dan tijdens de koude oorlog. Rusland was al lang geen toonangevend land meer in de wereld, die op dat moment geregeerd werd door de Verenigde Staten. China was in opkomst, maar vrijwel niemand zag aankomen dat juist dat land de wereldhegemonie zou overnemen in de nabije toekomst.

Het stak macho Putin dat het grootste land van de wereld door niemand nog serieus werd genomen. Met een beetje psychologie van de koude grond kon je aan zien komen dat het een keer fout zou gaan. Toch kon niemand het geloven dat deze testosteronbom ruim twintig jaar later voor de eerste grensoverschrijdende oorlog in Europa zou zorgen.

Oekraïne

Nu de Russen deze week Oekraïne zijn binnengevallen, kan niemand er meer omheen dat deze man de gevaarlijkste gek is die we sinds Stalin in Europa hebben gezien. De Russen komen is plotseling geen vage opmerking meer uit de koude oorlog, maar bittere werkelijkheid. Zelfs een diepgewortelde pacifist zoals ik begrijpt dat we niet langer kunnen blijven bezuinigen op defensie. Oorlog is niet langer iets uit het verleden of van ver weg. Oorlog is ook van nu en hier.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Like